Genealogie Voswinkel, De Kruijff en aanverwante families

Genealogie Voswinkel, De Kruijff en aanverwante families

Inleiding

Deze site is nog volop in ontwikkeling, aanvullingen, correcties en portretten zijn zeer welkom.

Archief De Kruijff

In 1738 kwamen vijf mannen bij elkaar om in de tuin van een van hen de laatste hand te leggen aan het uitgebreide geslachtsregister. Hieronder volgen de eerste pagina's.

François Willemsz Oosterwijk (beminnaar der Atheense Oudheden) heeft het geslachtregister van de familie Voegen in 't jaar 1738 op groot mediaen-papier in quarto laten schrijven, uit d' origineele geslachtboeken in de voornoemde familie zijnde.

Ende op dat het voor de nakomelingen ter navolging zal strecken voor de geenen die in de genoemde familie moet komen te trouwen, zoo hebben de navolgende personen (ter liefde van de familie Voegen en tot meerdere cieraad van 't geslachtregister) elk haar geslacht-teeken (of wapen) vereert: namentlijk Oosterwijk, Knotter, Scheepers, De Kruijff, Kerckhoven, Van Rijckhuijsen

De hier ondergetekende personen, in zes vriendelijke (en expres daar toe aangeleijde) bijeenkomsten, namelijk op de 13den, 19den en 27sten junij, 18den julij, 13den augustus en laatstelijk op den 4den september 1738, Na voorgaande examinatiën en collatiën, dit bevonden met d' origineele (boeken) t' accorderen. Actum buijten Leijden, in den thuijn van F. Oosterwijk, den 4den september 1738

Abraham Cornelisz Voegen
Cornelis Gerritz Voegen
Jan de Kruijff Roelandz
François Willemsz Oosterwijk
Gijsbert Ariensz van Rijckhuijsen

Op Gijsbert van Rijckhuijsen die dit Geslacht-Boek tot het jaar 1738 in orde gebracht heeft

Rijckhuijsen bracht door Naarstigheid
Gepaard met Kennis en Beleid,
In 't net, (tot onderling genoegen)
Dees naamlijst van 't Geslacht van Voegen
En toont dus wat een IJ'vrig Man
Door tijd en Vlijt verrichten kan

Jan de Kruijff

Het is het begin van het familiearchief De Kruijff. Twee stapels van tweemaal gevouwen perkament, met daarop minutieus de namen, geboorte-, overlijdens- en huwelijksdata en beroepen van alle bekende familieleden van zes aan elkaar gerelateerde families, plus aquarellen van de familiewapens.

Van stamhouder op stamhouder werden de stapels doorgegeven, per generatie aangevuld met wat de betreffende stamhouder maar dacht te moeten toevoegen: van de geschreven dichtbundels en een liber amicorum tot een willekeurig stapeltje brieven. Rond 1900 komt het archief in handen van de vader van mijn grootvader. Deze overgrootvader, linnenfabrikant in Nuenen, was de vijfde stamhouder sinds 1738. Ze heetten allemaal Jan, en zijn, op één uitzondering na, steeds de oudste zoon van de oudste zoon. De derde Jan had alleen maar een dochter, zodat het archief naar de oudste zoon van Jans broer Etienne ging.

Naarmate mijn overgrootvader het met de linnenfabriek slechter zag gaan, stortte hij zich met meer enthousiasme op de familiestamboom. Samen met Koos de Kruijff, een oom van zijn vaderskant, en Tooi Raue, een zus van zijn vrouw, breidde hij de stamboom naar alle kanten uit - met name naar de kant van zijn vrouw en haar voorouders - en vulde doos na doos met archiefmateriaal. In 1913 voegde hij een vierde pagina aan de archiefpagina's hierboven, van de eerste Jan de Kruijff, toe:

Deze Geslachtslijst werd nagezien, bijgewerkt wat het geslacht De Kruijff betreft en op linnen gebracht door Jan de Kruijff (Raue) te Nuenen.

Waar 't huidig jong geslacht op onverschilligheid mag roemen,
Zal het mijn speurderswerk, waarschijnlijk 'prulwerk' noemen.
Maar 't is genoeg bekend, dat 'alles kan verkeeren',
En zij, als z'ouder zijn, het zullen gaan waarderen.
En volgen trouw, mijn goedbedoelde pogen,
Opdat weer anderen hen hierin volgen mogen,
Dan doet dit 'prulwerk' nut, met zorg bijeengegaard,
Want die zijn Naam niet lieft, die is zijn Naam niet waard.

Nunen, januari 1913
Jan de Kruijff (Raue)

Familiewapen De Kruijff

Dit is het wapen van de Leidse tak De Kruijff. Het wapen zoals vermeld in Het Nederland's Particiaat jaargang 11 (1920) pag. 132 is onjuist (dat hoort bij de Burense tak De Kruijff), in jaargang 13 (1923) pag. 205 volgt een correctie.

Het is jammer dat bij dit wapen de heraldische conventies totaal niet in acht zijn genomen:

De heraldiek kent kleuren en metalen.
De kleuren zijn rood, groen, blauw en zwart, de metalen goud en zilver.
Kleur moet op metaal en metaal op kleur.
De dekkleden behoren de hoofdkleuren van het schild te zijn en altijd van een kleur en een metaal.
Als het helmteken aanziend is behoord de helm ook aanziend te staan.

Een rode balk over een groen veld is dus tegen de conventie. De dekkleden hadden groen, gevoerd van zilver moeten zijn. De helm staat halfaanziend, die had aanziend moeten staan.

Intrigerend is waarom er zo tegen de regels is gezondigd: onwetendheid, eigenzinnigheid? En de vraag is ook sinds wanneer dit zo is. In het boek Overlangbroek op de kaart gezet, door C. van Schaik wordt uitgebreid ingegaan op de wapens die door de diverse takken De Kruijff werden gevoerd. Er staan afbeeldingen in van lakzegels en er wordt melding gemaakt van een wapen dat is aangetroffen in de kerk van Cothen. Dit wapen vertoont drie gouden lelies gescheiden door een gouden balk in een rood veld. Hier zijn de heraldische conventies dus (nog) wel gevolgd.

Verschillende takken De Kruijff

In deze database zit alleen de Leidse tak De Kruijff.

De Burense tak staat hier
De Zoelense tak staat hier

Voswinkel

De naam Voswinkel vindt zijn oorsprong in Duitsland: Voiswinkel

De oudste voorvader Voswinkel, afkomstig uit Bergsland, trouwt in 1749 te Asperen met Anneken den Ouden: Scan

De krenten in de pap

Speuren naar verwanten in een ver verleden levert soms hele verrassende dingen op. De kwartierstaten van Voswinkel en De Kruijff vertegenwoordigen twee tegenpolen: aan de Voswinkel kant beperken de beroepen zich tot arbeider, werkman, sjouwerman en dienstmeid terwijl de familie De Kruijff een plaatsje in het Nederland's Patriciaat heeft. Mijn verbazing was dan ook groot toen ik twee connecties vond tussen deze takken in de 17e/18e eeuw:

Deze Gosuinus van Nouhuijs is trouwens ook een aardige. Als predikant in Sint-Oedenrode doopt hij zijn eigen kinderen en vertelt daarbij naar wie het kind vernoemd is, inclusief details over de belangrijke functies van diverse familieleden.

In de kwartierstaat van De Kruijff vond ik wat aardige toevalligheden in Wijk bij Duurstede. In het Nederduits Gereformeerde trouwboek anno 1666 staat linksonder de aantekening van Johan de Cassemajor en Stijntghen (Christijntje) van Muijswinckel en rechtsonder die van Hendrick de Kruijff en Celia van der Mast. Vele generaties later zullen hun respectievelijke nazaten Anna Catharina Carolina Raue en Jan de Kruijff elkaar het jawoord geven.

Behalve Hendrick de Kruijff (~1643) en Stijntghen van Muijswinckel (~1639) is ook Magdalena van Gerversoort (~1649) afkomstig uit Wijk bij Duurstede en het is niet ondenkbaar dat ze elkaar kenden want afgaande op het doopboek was de Gereformeerde gemeenschap aldaar erg klein.

Iris Voswinkel